Pandemiya- Sığorta şirkətləri tərəfindən ifadə edilən rəqəmsallaşmanın sektora nüfuz etməsini artıracağına dair ciddi şübhələrin olduğunu vurğulayan TÜSAF prezidenti Murat Büyükçelebi, “2020-ci ildə sektorda rəqəmsal satışların ümumi istehsaldakı payı mində 2,5 olaraq qaldı. Vətəndaş yenə getdi və agentliyindən bir sığorta aldı ”-dedi.
Türk sığorta sektorunda paylama kanalları son günlər gündəmdə olan mövzuların başında gəlir. Türkiyə Sığorta Birliyinin (TSB) 24 Fevralda təşkil edilən “Dağıtım Kanalları” Panelinin satış kanalları da daxil olmaqla ilk agentliklərdə müzakirə edildi. Biz bir Sigortamediya olaraq, YouTube kanalımız Sığorta Ekranında 14 Martda, Türkiyə Sığorta Agentlikləri Federasiyası (TUSAF) Başçısı Murat Büyükçelebini qonaq etdik. Proqramda Büyükçelebi, Sigortamediyanın baş redaktoru Can Kantarın suallarını cavablandırdı və rəqəmsallaşma, sektorun paylama kanalları perspektivi və digər bir çox mövzu ilə yanaşı panel haqqında fikirlərini açıqladı. Rəqəmsallaşmanın sığorta sektoruna nüfuzu artıracağına dair ciddi şübhələrin olduğunu vurğulayan Büyükçelebi, pandemiya dövründə də rəqəmsal satışların məhdud qaldığını düşünür.
Rəqəmsallaşmaya qarşı bir quruluş deyilik
2020-ci ilin pandemiyanın ən sıx dövrü olduğunu ifadə edən Büyükçelebi, “Sığortadan başqa bəzi sektorlar rəqəmsallaşma üstünlüyü ilə satışlarını artırdı. Sığorta sektoruna baxdığımızda rəqəmsal satışların ümumi istehsaldakı payı mində 2,5-də qaldı; 167 milyon TL istehsal var idi. Zatən 2019-cu ildə mində 2-də idi. Çox artım yoxdur. Telefon satışı da mində 1,5 civarındadır. Vətəndaş gedib məlumat və xidmətinə etibar etdiyi agentliyindən bir sığorta aldı ”dedi. Sektorun ‘rəqəmsallaşma’ adı altında agentliklərlə əlaqələrini pozmağa davam etdiyini qeyd edən Büyükçelebi, bu fikirləri müdafiə etdi: “Biz rəqəmsallaşmaya qarşı bir quruluş deyilik. Texnologiyaları mümkün olan ən yaxşı şəkildə istifadə etməyə çalışırıq. Rəqəmsal tərəfdən daha çox şey etmək üçün bacardığımız qədər çalışırıq. Ancaq qarşımızda çox maneələr var. Agentlik bir veb sayt qurduqda və müqayisəli təklif təklif etməyə çalışdıqda, sığorta şirkətlərindən veb xidmətləri ala bilmir. Rəqəmsallaşma yalnız ekranda birdən çox şirkətin qiymətlərinə çatmaq və istədikləri kimi seçim etmək üçündürsə, bunun qarşısı burada da alınır. Agentliklər hazırda zatən rəqəmsallaşdırmanın metodlarını ən yaxşı şəkildə icra edirlər. “
Panelə TUSAF da dəvət edilməli idi
TSB-nin təşkil etdiyi paylama kanallarında panelə baxdığını söyləyən Büyükçelebi, paneli çox müsbət hesab edir, ancaq TÜSAF kimi ünvan sahiblərinin olmamasını tənqid edir. Paneldə SEDDK Başçısı Türker Gürsoy ‘etibar’ mövzusunda fikirlərini bildirdi. Büyükçelebi, “SEDDK’ya, Prezidentimiz Türker Bəyə və komandasına güvənirik. SEDDK sədri haqlıdır. Bu sektorun irəliləməsi üçün etibar və şöhrətə əhəmiyyət verilməlidir. Vətəndaşlarımızı məlumatlandırmaq baxımından mümkün qədər çox xidmət göstərmək lazımdır. Sahədəki agentlər olaraq vətəndaşlara dediklərimizi dinləyə bilmədiyimiz, izah etməkdə çətinlik çəkdiyimiz halda, vətəndaşın rəqəmsal mühitdə yazılanları oxuması mümkündürmü?” deyə qeydetdi.
Paylama kanalları arasında haqsız rəqabət hökm sürür
Agentliklərin ən böyük probleminin paylama kanalları arasındakı “haqsız rəqabət” olduğunu bildirən Büyükçelebi, bu cür qiymətləndirmələr etdi: “Əvvəlcə bankdan başlayaq. Hamımız bilirik ki, banklar kredit əməliyyatlarında sığortada seçim vermirlər. Təəssüf ki, bunun içində ictimai banklar da var. Məsələn, əkinçiliklə əlaqəli mövzularda fermer siyasətini etmək istəyir. Zorla “borc veririk, siyasət aparacağıq” təzyiqi çox səhvdir. Ancaq vətəndaş bankdan hansı siyasət aldığını bilmir. Qurbanları çoxdur, bu bizə, sənayemizə çox zərər verir. Bununla birlikdə agentlik həm vətəndaşı məlumatlandırır, həm də məlumatlandırır. Həm də xidmət edir.
Pandemiya
Agentliyin vətəndaşların hüquqlarını qoruyan və inamla xidmətlər göstərən yeganə paylama kanalı olduğunu ifadə edən Büyükçelebi, “Agentliyin sistemdən sıxışdırılması vətəndaşı və dolayısı ilə ölkəmizdəki sektora zərər görəcək. Yaşanan təcrübə ilə düzəldilir. Agentliyin mərkəzində sığortalıya ən uyğun xidməti ən münasib qiymətlərlə təmin etmək və zərərlərini ödəmək lazımdır. “Bu, sektora etibar baxımından edilən ən yaxşı xidmətdir” dedi. (Pandemiya)
Qaydalarla bağlı olaraq oturub müzakirə edək
SDDK Başçısı Türker bəyin yanaşmasının çox doğru olduğunu vurğulayan Büyükçelebi, “Bizim üçün də vacib olan 5684 saylı qanunun yenidən qiymətləndirilməsidir. Nə vasitəçilər, nə də agentlər qanunla müəyyən edilmiş qaydada hərəkət etmirlər! Vasitəçilər pulu sığorta şirkətindən alırlar. Bilirsiniz, bu məsləhət idi. Müştərinin xeyrinə işləyərdilər. Bu işin dünyada vasitəçiliklə nə əlaqəsi var? Türkiyədə neçə broker var, həqiqi mənada vasitəçilik edir? Neçə broker var təkrarsığorta brokerləri? Bunları toplasanız bir əlinizin barmaqlarını keçməyəcək çox az brokerlərdən bəhs edirik. Onların əksəriyyəti problemlərini həll etmək üçün agentlikdən brokerə çevrilir və ya broker seçirlər. Və ya agentlikdəki qaydalara riayət etmədən vasitəçilik boşluqlarından istifadə etmək bir broker olur. Son illərdə neçə agentliyin vasitəçi olduğuna baxın. Vasitəçilər trafik və TCIP ilə nə edirlər? Bəs buna nəzarət edilirmi? Yox. İş paylaşımı qadağandır, amma edilir. ” (Pandemiya)
‘Biz bir agentlik şirkətiyik’ deyən bunu sübut etməlidir
Sözdə “agentlik şirkətləri” nin bunu sübut etməsi lazım olduğunu söyləyən Büyükçelebi, “Agentliyinizi rəqəmsal platformalarda əzərək agentliyinizi çətin vəziyyətə gətirə bilməzsiniz. Bir agent olduğumuzu söyləyərək onlayn satışa icazə verə bilməzsiniz. Sadəcə bir agent olduğumu söyləmək və bizi bankların qarşısında əzmək olmaz. Agentlik işini birbaşa “Mən agentliyəm” deyərək edə bilməzsiniz. Bir agentliklə işləyərkən, agentliyi haqsız rəqabət probleminə sala bilməzsiniz. “” Mən agentəm “deməyəcəksiniz və bərabər şərtlərdə rəqabət etməyimizi təmin edəcəksiniz. Bu ən doğru şeydir” dedi.
Biz işçiyik, yoxsa iş ortağıyıq?
Sığorta şirkətləri və TSB-nin sektorla əlaqəli bəzi məsələləri müəyyənləşdirib bürokratiyaya göndərdiyini xatırladan Büyükçelebi, bu fikirləri dilə gətirdi: “Bizimlə əlaqəli mövzulardan çox danışıldığını düşünmürəm. Bu mövzuda yaşadığımız nümunələri izah etdim. Sahədəki bir quruluşa qulaq asmadan bəzi qərarlar verməyin doğru olduğunu düşünmürəm. Nümayəndəlik problemi olduğu üçün əsas problemin sığorta şirkətlərinin, yəni TSB tərəfinin, sığorta şirkətlərinin əksəriyyətinin agentliklərə yanaşması ilə əlaqəli olduğunu düşünürəm. Sadəcə bizi hara qoyacağınıza qərar verə bilmədilər. Bəzi insanlar işçilərimiz olduğunu düşünürlər, biz iş ortaqlarıyıq? Sadəcə başa düşə bilmədik. ” (Pandemiya)
İstehsalçı sistemi ana sektora çox zərər verir
Son vaxtlar müzakirə mövzusu olan istehsal sistemi ilə bağlı düşüncələrini izah edən Büyükçelebi, bu cür qiymətləndirmələr etdi: “İstehsalçıya ehtiyac yoxdur. Onsuz da devrim səbəbi ilə milyonlarla olmasa da inanılmaz bir problem var. Bu gün maliyyə məsləhətçiləri, əmlak agentləri və mühasiblər də bu işə daxil olublar. Ekranlar artıq evlərə açıqdır. Ekranlar xidmətlərə açıqdır. İstehsal sistemi ortaya çıxsa, 80-90-cı illərdəki etibar itkisinə qayıdacağıq, bu sektorun bunu idarə etmək gücü yoxdur, bərpa etdiyimiz şöhrəti məhv edəcək, düzəltmək üzrəyik, istərdim o illərdəki həyat sığortası işini xatırlatmaq. Bu vəziyyətdə iş toptancıların əlindədir. Rüsvayçılığa gəlirik. Vətəndaşların ayaqları altındakı evlərə getməli olduğunuzu söyləyirlər, düşünürəm ki, çöldə olmayanlar gülməli vəziyyətdədir, çünki illərdir bunu edirik, əks halda bu sığorta dərəcəsi necə əldə ediləcəkdi. Həmkarlarımızın və sənayenin hüquqlarını maksimum dərəcədə qorumağa çalışacağıq. Ancaq bu işi birlik və həmrəylik içində aparmalıyıq. “
Pandemiya – Sığortaçılar ordusu istəmirik; düzgün strukturların dəstəklənməsi lazımdır
Proqramda Büyükçelebi, bəzi sığortaçının təkliflərini “Sektorda bir sığorta ordusu olmalıdır” masasına qoydu və bu fikirləri müdafiə etdi: “Qapını açdıqda ordu, mövcud olanlar xaricində hər halda girəcək. Bu yanaşma ilə etibarlı bir peşə yarada bilmərik. Etibar təmin edə bilmərik. Müştərilərimizin qarşı-qarşıya gələcəyi və komissiya ilə danışıqlar aparacağı bir “istehsalçı ordusu” istəmirik. Səylə və ürəklə işləyənlər bu işi onsuz da edə bilərlər. Agentliklərin yaratdığı kirayə pulunu başqalarına vermək düzgün deyil. Etibar bizim işimizdir. Can və mal etibarını quran sektoru məhv edirlər, səhv məlumatlar, komissiya almaq üçün edilən səhv satışlar, keçmişdə olduğu kimi çox ziyana səbəb olur. Bizə bir töhfə vermək istəyirlərsə, qoy gəlirlərimizi artırsınlar. Bu xərclərlə necə bir satış qrupu qura bilərik? Agentləri baqqal mağazasına çevirdilər. Mal satmırıq. Xidmət və məsləhət tələb edən hər şeyi satırıq. Həyatı və əmlakı təmin edirik. Televiziyaya gedib “ən ucuzu məndə” deyirsinizsə, bu nəticə verməyəcək. Xidmətdə rəqabət etməliyik. Məsafədən satış tənzimləməsi ilə GSM operatorları və rəqəmsal satış platformaları kimi icazəsiz qurumların 5684 Sığorta Qanununa zidd olaraq səlahiyyət verildiyini görürük. Bu vəziyyət qəbuledilməzdir; bundan əlavə, yaradılan kirayə haqqını bu strukturlara vermək düzgün deyil. “Nüfuzunu artıracağıq” şüarı ilə hazırlanan paylama kanallarının müxtəlifliyinin sektora heç bir şey gətirmədiyini görürük və bu iddia ilə gələn strukturlar, agentliklərin sığorta şirkətlərinin qatqısı ilə yaratdığı portfelini götürdülər. Bu metoddan istifadə ediləcəksə, gəlin mövcud olanlardan əlavə yeni məhsullar satıb satmadıqlarını görək. Trafik, TCIP, mənzil, avtomobil sığortası və sağlamlıq kimi məhsullara heç vaxt girməməlidirlər. Onların haqlı quruluşumuzu oğurlamalarına icazə verilməməlidir. “
Sığortalı Azərbaycan – https://sigortaliazerbaycan.com/ – Sigorta Medya Nəşridir – bütün hüquqlar qorunur
