10. Sığorta Həftəsi və sığortanın önəmi, sığorta şüurunun cəmiyyətdə yayılması və gələcəyin təminat altına alınması; gələcəyin bu gündən qurulması fikri ilə ölkəmizdə 2011-ci ildə qeyd olunmağa başlanan sığorta həftəsini; Bu il 31 May – 4 İyun tarixləri arasında 10-cu dəfə qeyd etdik.
AHMET SALİH ŞANLITÜRK
Bu səbəblə sığorta şüurunun yayılmasi üçün qeyd olunan sığorta həftəsində; sığortanın vacibliyini vurğulamaq istədim.
Sığorta, qarşılaşa biləcəyimiz risklər səbəbiylə bizi yarana biləcək zərərlərdən qoruyar, həyatımızı asanlaşdırar və gələcəyə inamla baxmağımızı təmin edər.
Bu günümüzdə can, mal və məsuliyyət sığortaları həyatımızın ayrılmaz bir hissəsi olaraq yerini almışdır. Şəxslərin və təşkilatların müxtəlif səbəblərdən başına gələn can və mal itkisiylə bədən zərərlərinin sığorta sistemində iştirakın yüksək olduğu və sistemin düzgün işlədiyi ölkələrdə meydana çıxan itkilərin təzmimatı sığorta müqaviləsi ilə təmin edilməkdədir.
Sığorta sistemindəki iştirakının artması və yarana biləcək itki və zərərin ödəyə bilmək üçün dövlət orqanları müəyyən sığorta müqavilələrini məcburi edir. İcbari sığortalar ümumiyyətlə üçüncü şəxslərə verə biləcəyimiz can və mal itkilərinin ödənməsi məqsədi ilə edilməkdədir.
Misal üçün; nəqliyyat vasitəmizlə yola çıxa bilmək üçün məcburi etməli olduğumuz Yol Sığortası Polisi bu gün ən çox istifadə olunan məcburi sığorta məhsuludur.
Məcburi Yol Sığortası (Karayolları Motorlu Nəqliyyat Vasitələrinin Məcburi Mali Məsuliyyət Sığortası) ilə sığortaçı; sığorta polisində müəyyən edilmiş motorlu nəqliyyat vasitəsinin istismarı zamanı; birinin ölümünə, yaralanmasına və ya bir şeyin zədələnməsinə səbəb olduğunuz halında; 2918 saylı Avtomagistral Yollari Qanununa görə, sizə düşən hüquqi məsuliyyəti, məcburi sığorta limitlərinə qədər təmin edər.
Hər il yüz minlərlə yol qəzası var və bu qəzalarda minlərlə insan ölür və ya əlil olur; yaralandığını və milyardlarla lirəlik maddi ziyan meydana gəldiyini düşündüyümüzdə; yol qəzaları nəticəsində yarana biləcək zərərləri ödəyəcək bu məcburi sığorta məhsulunun əhəmiyyətini başa düşəcəyimizə inanıram.
Ölkəmizdə məcburi olmasına baxmayaraq, hələ də lazımi diqqət yetirilməyən digər bir məcburi sığorta məhsulu isə, DASK-Təbii Fəlakət Sığorta Təşkilatı tərəfindən təmin edilən Məcburi Zəlzələ Sığortasıdır. Məcburi Zəlzələ Sığorta Polisi ilə zəlzələnin doğrudan səbəb olduğu maddi ziyanlar ilə zəlzələ nəticədinde meydana gələn yanğın, partlayış, nəhəng dalğa (sunami) və ya torpaq sürüşməsi nəticəsində meydana gələn zərərlər sığortalı binalarda (təməllər, əsas divarlar, müstəqil divarlar, bağları ayıran ümumi divarlar, zəlzələ nəticəsində meydana gələn yanğın,. binaların divarları, istinad divarları, tavanları və döşəmələri, pilləkənlər, liftlər, enişlər, dəhlizlər, damlar, bacalar və bənzər bir-birini tamamlayan hissələr) sığorta təzminatına qədər Təbii Fəlakətlər Sığortaları Təşkilatı (DASK) tərəfindən sığorta məbləğinə qədər zəmanət verilir.
Bu gün elektrik, su, təbii qaz və s. abunəlikləri eldə edə bilmək üçün satın aldığımız, ancaq bir cəza sərmayesi olmadığından təəssüf olsun ki, cəmiyyətin əksəriyyətinin bu sığorta məhsulunu satın almaqdan imtina etdiyinin şahidi oluruq.
Ancaq; hamımızın hafizəmizə həkk olunmuş 17 Avqust 1999-ci il tarixində baş verən Marmara Zəlzələsində və son zamanlarda yaşadığımız Van, Elazığ və İzmir zəlzələlərini, Böyük İstanbul zəlzələsində yaşanma ehtimalı olan itkilər.nəzərə aldığımızda, DASK- Məcburi Zəlzələ Sığortasının əhəmiyyətini anlayacağımıza inanıram.
Məcburi sığortalara mövzu olmasa da çox vaxt qarşılaşdığımız yüzlərlə riskin (yanğın, daşqın, fırtına, dolu, don, qəza, xəstəlik, əlillik, ölüm kimi) məcburi olmayan sığorta nəhsulları ilə istəyə bağlı sığorta müqavilələri ilə təminat alınması mümkündür.
Sığorta haqqında məlumatlılığın inkişaf etdiyi və iştirakın yüksək olduğu ölkələrdə məcburi sığortaya tabe olmayan risklər nəticəsində yaranan itkilər və zərərlər isteğe bağlı sığortalar tərəfindən ödənilməkdədir.
Ölkəmizdə sığorta cəmiyyətin bütün təbəqələrində geniş yayılsa və sistemdəki iştirak yüksək olarsa, sığorta sisteminin yaşadığı zərərləri ödəmək mümkün olacaqdır. Bu şəkildə sığortadan faydalanan şəxslər və təşkilatlar; köməyə ehtiyac halında olmayacaq və sığorta müqaviləsi ilə qazandıqları hüquqlardan faydalanacaqlar.
Məcburi olmayan tibbi sığorta polislərində təminat altında olumayan epidemiya xəstəliklərinin təminatla əhatə olunması ilə; əhalinin tibbi sığortasının nə qədər əhəmiyyəti olduğu barədə məlumatlandırılması və sığorta sisteminə inamın artmasına imkan yaratmışdır.
Sığorta həftəsinin yuxarıda izah etməyə çalışdığım səbəblərdən çox vacib olduğuna inanmaqla birlikdə; sığortaçılığın və sığorta sisteminin necə işlədiyini uşaqlarımıza ibtidai və orta məktəb səviyyəsində öyrədilməsinin gərəkdiyinə inanıram.
Dövlət böyüklırimizdən və sektor nümayəndələrimizdən bu istiqamətdə addımlar atmasını diləyir; sığorta həftəsi münasibətilə təbrik edirəm.
Ahmet Salih Şanlıtürk – Sigorta Medya – 07.06.2021
Sığortalı Azərbaycan – https://sigortaliazerbaycan.com/ – Sigorta Medya Nəşridir – bütün hüquqlar qorunur
Sigorta Medya Türkiye – www.sigortamedya.com.tr
